Mẹo hồi sinh cho ảnh chụp thiếu sáng
Khi chụp ảnh bị thiếu sáng (underexpose), bạn có 2 lựa chọn: bỏ hoàn toàn bức ảnh hoặc cố gắng "cứu" bức ảnh này.
Bạn đang đứng ở một vị trí quá thuận lợi, đang quá "phiêu" khi chụp
ảnh, hoặc quá nóng ruột chuyển tới vị trí mới… Có rất nhiều lý do khiến
bạn chụp phải một bức ảnh thiếu sáng, và bạn buộc phải chấp nhận sự thật
rằng điều này sẽ xảy ra với bạn.
Trước khi bắt đầu, bạn cần phải lưu ý rằng kỹ thuật "cứu" ảnh thiếu sáng (under-exposed) bằng Adobe Lightroom chỉ là một biện pháp tình thế nhằm cứu các bức ảnh mà bạn khó có thể chụp lại được. Khi chụp ảnh, hãy luôn luôn để ý tới biểu đồ sáng của bạn khi chụp ảnh và đừng quá ỷ lại vào vào Lightroom hay Photoshop.
Hãy để ý tới bức ảnh phía trên. Bức ảnh này được chụp bằng Canon 5DII
với ống kính 50L. Bức ảnh này được chụp với ISO 100, f/2.2 và tốc độ cửa
trập 1/3200. Tốc độ này là quá cao khi chụp trong vùng khuất ánh nắng.
Khi bạn mở quang đồ (histogram) và bắt gặp tình trạng như quang đồ phía
trên, rõ ràng là bạn cần điều chỉnh lại bức ảnh của mình. Hãy sử dụng
Adobe Lightroom: bạn sẽ được dùng thử chương trình này miễn phí, và chắc
chắn là bạn sẽ không muốn từ bỏ Lightroom.
Lưu ý rằng bạn không cần phải cố gắng tạo ra một sản phẩm hoàn mĩ bằng cách cố gắng "cứu" bức ảnh đến hết mức có thể. Có những phần trong bức ảnh có thể "cứu" được, trong khi những phần khác có thể là không thể cứu được. Trong nhiều trường hợp, bạn phải chấp nhận điều này. Ít nhất, bạn đã không bị mất hoàn toàn bức ảnh của mình
Sau đây là các bước cơ bản để "cứu" ảnh bị thiếu sáng.
1. Điều chỉnh mức phơi sáng của bức ảnh
Lightroom cung cấp rất nhiều các thanh trượt, ví dụ như thanh trượt điều chỉnh nhiệt độ màu hoặc chỉnh độ tương phản. Tuy vậy, tùy chỉnh mà bạn cần chú ý nhất trong trường hợp này là thanh điều chỉnh độ phơi sáng - Exposure.
Trong bức ảnh ví dụ, độ sáng đã được nâng thành +2.30 để tạo ra một bức ảnh có chất lượng gần bằng ảnh chụp "chuẩn".
Trong trường hợp bạn chụp ảnh bị quá sáng (over-expose), hãy thử kéo thanh Exposure xuống.
2. Khử nhiễu
Một trong những vấn đề mà các bức ảnh thiếu sáng gặp phải là nhiễu. Tất cả các bức ảnh RAW đều có nhiễu, song các bức ảnh có độ sáng không chuẩn hoặc chụp với ISO cao sẽ bị nhiễu trầm trọng hơn. Nhằm phát hiện ra nhiễu, bạn có thể tìm các vùng có bóng, ví dụ như khi chụp chân dung, bạn có thể sẽ tìm thấy nhiễu trên phần cổ hoặc trong vùng tóc của người mẫu.
Để giảm nhiễu, bạn có thể sử dụng thanh trượt Luminance Noise Reduction
(Giảm nhiễu sáng) của Lightroom. Bạn cần phải hết sức cẩn thận khi sử
dụng tính năng này, do lạm dụng tính năng khử nhiễu sẽ khiến ảnh trở nên
quá giả tạo. Bạn chỉ cần áp dụng tính năng Luminance Noise Reduction
cho tới khi phần lớn nhiễu trên bức ảnh bị loại bỏ mà thôi.
Nếu mất quá nhiều chi tiết, hãy kéo thanh trượt Detail (Chi tiết) phía dưới thanh trượt Luminance Noise Reduction lên một chút.
Trong các bức ảnh chụp sáng tốt, bạn có thể áp dụng mức giảm nhiễu sáng
khoảng 20 – 30, song trên các bức ảnh thiếu sáng như bức ảnh mẫu này,
bạn có thể phải sử dụng Luminance Noise Reduction tới 40. Chọn mức giảm
nhiễu vừa đủ sẽ giúp bạn loại bỏ gần hết nhiễu nhưng vẫn tạo được vân và
chi tiết tốt cho bức ảnh.
3. Hoàn thiện
Cuối cùng, bạn có thể sử dụng Photoshop để hoàn thiện bức ảnh của mình. Bạn có thể thêm độ tương phản, chỉnh sửa độ bão hòa màu, crop lại ảnh, thêm vignette... Khi nhìn vào bức ảnh hoàn thiện, bạn khó có thể tưởng tượng được rằng ban đầu đây là một bức ảnh tối.
Một số kỹ thuật bổ trợ để chỉnh sửa ảnh chụp thiếu sáng
Có 3 kỹ thuật bổ trợ mà bạn phải ghi nhớ khi sử dụng Lightroom:
- "Sao chép" các phần ảnh không bị lỗi sang phần bị lỗi.
Ví dụ, bức ảnh trên đã được "cứu" chỉ bằng cách chỉnh sửa các tùy chỉnh
căn bản. Sau đó, tác giả đã copy các phần bề mặt đường không bị sáng
quá mức (sau khi chỉnh) lên các phần đường khác.
- Cân nhắc sử dụng Graduated Filter và Adjustment Brushes.
Trong bức ảnh trên, sau khi đã tùy chỉnh các thông số căn bản, nhờ có 2
công cụ trên tác giả đã có thể làm rõ túp lều, thêm ánh sáng vào sân cỏ
và thêm độ tương phản lên làn đường.
- Chuyển sang ảnh đen trắng.
Khi bạn chụp thiếu sáng trầm trọng, sau khi tùy chỉnh ảnh sẽ bị nhiễu. Trong các vùng tối nhất, khi bạn cố gắng "cứu" ảnh, bạn sẽ sớm nhận ra rằng các vùng này không có dữ liệu nào để cứu, và bạn thậm chí sẽ làm vỡ điểm ảnh trên các vùng nhiễu. Điều này có thể trở nên trầm trọng với ảnh chụp ở ISO cao.
Trong trường hợp này, bạn chỉ còn cách chuyển ảnh sang đen trắng. Trong
khi sản phẩm thu được không phải là hoàn hảo nhưng đây vẫn là một cách
hữu hiệu để phục hồi lại bức ảnh chụp.
Chụp cận cảnh và chụp macro dường như hơi phức tạp và đáng ngại nếu bạn
không biết nhiều về các kỹ thuật chụp cũng như các thiết bị chuyên
dụng. Nhưng thật may là chụp cận cảnh tương đối dễ học và máy móc chuyên
dụng cũng không đắt đỏ. Bạn chỉ cần có một người hướng dẫn cách sử dụng
máy ảnh và cách chụp đối tượng ở cự ly gần.
Trên thị trường, các ống kính macro có giá thành khá đắt, rất ít người có đủ khả năng tài chính để mua. Vì thế tác giả bài viết này sẽ hướng dẫn bạn một số cách thức chụp ảnh cận cảnh và chụp macro với chi phí thấp. Nhưng trước tiên hãy cùng tìm hiểu thế nào là chụp cận cảnh, thế nào là chụp macro.
Chụp macro (chụp cực gần)
Là thể loại ảnh mà vật thể ở ngoài đời nhỏ hơn nhiều hoặc bằng kích thước vật thể trên ảnh. Nói một cách khác, vật thể trên ảnh được phóng đại từ tỷ lệ 1:1 tới 25:1 so với vật thật. Để có kích thước phóng đại như vậy, bạn cần phải có một ống kính macro. Nhưng nếu máy ảnh của bạn chỉ lắp ống kính thông thường, bạn vẫn có thể chụp macro bằng cách mua extension tubes và reversed lens. (Hai thiết bị này sẽ được giới thiệu cụ thể ở bài hướng dẫn số 2).
Chụp close-up (chụp cận cảnh)
Theo định nghĩa của tôi, chụp cận cảnh là kiểu chụp mà bạn lắp thiết bị phụ trợ để ống kính máy ảnh của bạn có thể chụp được vật thể ở cự ly gần hơn. Tất nhiên là cự ly này sẽ không thể gần bằng chụp macro.
Chụp cận cảnh là thể loại mà bạn có thể tạo ra được nhiều bức ảnh đẹp nhất so với các thể loại chụp khác. Bạn có thể chụp hoa, chụp chân dung và các vật thể. Cự ly gần của cận cảnh cho phép bạn tạo ra những bức ảnh gây ấn tượng mạnh, nhưng không quá gần để khiến bạn gặp phải những vấn đề về "độ sâu của trường ảnh" (DOF – những người chụp ảnh Việt Nam thường gọi là "đóp" hay "đốp").
Thiết bị phụ trợ mà tôi hay dùng để chụp ảnh cận cảnh là thấu kính cận
(close-up lens)(hình minh họa ở trên). Thấu kính cận nhìn giống kính lọc
ánh sáng (filter) của máy ảnh. Nó được lắp vào ống kính bằng cách xoay
và vặn chặt. Bạn cũng có thể gọi thấu kính cận là một kính lọc cận hoặc
kính lọc phụ.
Thấu kính cận giúp thu hẹp khoảng cách mà ống kính của bạn hướng vào vật thể, giúp bạn chụp được vật thể gần hơn với độ phóng đại lớn hơn ống kính thường.
Có 2 loại thấu kính cận:
Thấu kính cận đơn
Đôi khi bạn có thể mua được thiết bị này với giá rất rẻ ở các cửa hàng máy ảnh hoặc trên Amazon và eBay. Họ có thể bán theo bộ, vì thế bạn có thể lắp nhiều thấu kính để tăng độ phóng đại.
Thấu kính cận đơn được cấu tạo bởi một thấu kính quang học nên giá thành của nó không cao, phù hợp với những người túi tiền eo hẹp. Đương nhiên, chất lượng hình ảnh sẽ không hoàn mỹ. Nó thiếu độ sắc nét và lệch màu. Điều này càng rõ rệt hơn nếu chụp với khẩu độ lớn.
Thấu kính cận đôi
Được cấu tạo bởi 2 thấu kính, thấu kính thứ hai khắc phục những sai lệch ở thấu kính thứ nhất. Vì thế nó cho ra những bức ảnh chất lượng xuất sắc. Thấu kính Canon 500D ở hình minh họa phía trên chính là một thấu kính cận đôi.
Nhược điểm của thấu kính cận đôi chính là giá thành cao và không có sẵn hàng. Canon là hãng duy nhất chế tạo thấu kính cận đôi. Nhiều khi bạn không thể mua trực tiếp thấu kính 250D và 500D ở cửa hàng, mà bạn phải đặt hàng bên Nhật và chờ một thời gian.
Cũng giống như kính lọc, thấu kính cận có thể lắp vào máy ảnh của bất cứ hãng nào. Chỉ cần bạn mua đúng kích cỡ với ống kính máy ảnh là lắp được.
Hãng Nikon cũng đã từng sản xuất thấu kính cận, nhưng bây giờ họ đã ngừng sản xuất. Bạn chỉ có thể mua các thấu kính của Nikon ở dạng second-hand. Trong khi đó, hãng Raynox thậm chí còn sản xuất ra thấu kính cận 3 lớp. Thấu kính này đi kèm với một ngàm giữ (snap-on mount). Vặn thấu kính vào trong ngàm, rồi gắn ngàm với ống kính từ 52 – 67mm. Thấu kính của Raynox có giá thành khá dễ chịu trong khi cho ra chất lượng hình ảnh tương đối tốt.
Sử dụng thấu kính cận
Vận hành thấu kính cận rất dễ. Bạn chỉ việc vặn chặt vào phía trước ống kính máy ảnh là có thể sử dụng được. Lúc này máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh độ phơi sáng và lấy nét.
Để đạt được độ phóng đại tối đa, bạn hãy thực hiện lấy nét bằng tay. Điều chỉnh ống kính để thu hẹp khoảng cách lấy nét. Di chuyển máy ảnh vào gần vật thể cho đến khi vật thể nằm trong vùng rõ nét của ảnh.
Các thấu kính cận sẽ làm việc hiệu quả hơn nếu sử dụng chung với ống kính tele. Khoảng cách ngắm (tiêu cự) càng xa thì độ phóng đại càng lớn.
Tôi thường sử dụng thấu kính cận để chụp ảnh theo các chủ đề:
+ Chân dung:
ở tấm ảnh trên, tác giả đã lắp thấu kính cận vào ống tele 85mm. Điều
này giúp tôi zoom được vào gần khuôn mặt trong khi đứng ở một khoảng
cách đủ xa để người mẫu không cảm thấy lúng túng.
+ Chụp hoa:
Các loài hoa khi chụp cận cảnh trông rất tuyệt. Hình minh họa trên là
loài hoa lan tím mà tác giả đã chụp ở Vườn Mùa đông ở Auckland, New
Zealand.
+ Chụp vật thể:
Khi bạn đi du lịch, chụp vật thể là cách thức hữu hiệu để bạn lưu giữ
một phần kỷ niệm nơi bạn đã đi qua. Thấu kính cận giúp bạn tiếp cận gần
hơn với những vật thể nhỏ bé mà đặc sắc.
Dùng thấu kính cận để chụp ảnh thực phẩm và đồ ăn cũng rất tuyệt.
Extention Tube (ống nối) là một thiết bị nối giữa thân máy và ống kính. Nó có công dụng kéo dài bộ phận ống kính máy ảnh. Vì chỉ có công dụng kéo dài ống kính nên ống nối không có thấu kính. Ống nối đẩy ống kính ra xa thân máy nhưng lại tiến gần hơn tới vật thể, giúp tăng độ phóng đại của vật thể khi chụp cận cảnh.
Ống
nối giúp nhà nhiếp ảnh tiếp cận với vật thể ở khoảng cách gần hơn so
với thấu kính cận. Khoảng cách này đạt gần tới ngưỡng của ống macro. Vì
vậy nhà nhiếp ảnh có thể sử dụng ống nối để chụp ảnh cực gần mà không
cần có ống macro.
Có hai loại ống nối mà bạn có thể mua:
- Loại ống nối không có hệ thống chân điện tử kết nối giữa thân máy và ống kính. Với loại ống nối này, người chụp chỉ có thể lấy nét cũng như điều chỉnh khẩu độ thủ công trên ống kính. Giá thành của nó tương đối rẻ.
Trở ngại lớn nhất khi bạn dùng loại ống nối này là khi điều chỉnh khẩu
độ. Nếu ống kính của bạn không có vòng điều chỉnh khẩu độ bằng tay (tức
là khẩu độ được điều chỉnh ở trên thân máy) thì khẩu độ của ống kính sẽ
luôn bị đóng khung ở độ mở lớn nhất. Khẩu lớn thì DOF nông (DOF – độ sâu
của trường ảnh – khái niệm chỉ những vùng nét trong tấm ảnh). Khi chụp
cận cảnh bạn sẽ luôn phải giảm khẩu độ để mở rộng vùng nét trong tấm
ảnh. Còn nếu ống kính của bạn có vòng điều chỉnh khẩu độ, thì vấn đề này
không còn đáng ngại. Bạn tha hồ điều chỉnh theo ý muốn, mặc dù khi nhìn
qua kính ngắm cảnh vật sẽ tối hơn, hơi khó nhìn khi khẩu độ nhỏ.
- Loại ống nối thứ hai có hệ thống chân điện tử kết nối giữa thân máy và ống kính. Các thiết lập về khẩu độ được điều chỉnh trên thân máy. Các chế độ về phơi sáng và lấy nét cũng đều được thực hiện tự động (mặc dù khi chụp cận cảnh điều chỉnh bằng tay sẽ dễ hơn).
Hình minh họa ở trên là hai ống nối Canon EF25 và EF12. Hiện tại thì
hai loại ống này đã ngừng sản xuất và được thay thế bằng hai mẫu EF25 II
và EF 12 II. Bạn có thể nhìn rõ các chân điện tử ở trên hai ống nối
này.
Nếu bạn tìm trên Amazon và eBay, bạn có thể thấy có rất nhiều mẫu ống nối giá rẻ. Nếu túi tiền của bạn có hạn thì chúng là sự lựa chọn tốt. Tuy nhiên nếu có khả năng, bạn hãy mua loại ống nối thứ hai.
Các hãng Nikon, Canon và Olympus đều sản xuất ống nối riêng cho thiết bị của mình. Sony thì không chế tạo ống nối, nhưng bạn có thể mua ống dành cho máy Sony từ các hãng thứ ba như Kenko và Vivitar. Hai hãng trên cũng sản xuất ống nối cho máy Nikon và Canon. Riêng trường hợp của Pentax thì khá kỳ quặc. Ống nối của hãng này bán trên mạng còn đắt hơn cả ống macro!
Các ống nối hoạt động hiệu quả nhất với ống kính tiêu cự ngắn và trung bình. Dùng với ống tele hiệu quả sẽ giảm đi. Điều này trái ngược hẳn với các thấu kính cận khi chúng rất phù hợp với ống tele (đã giới thiệu ở phần 1). Tùy thuộc vào cự ly mà bạn muốn chụp vật thể, chụp gần hay cực gần, thì bạn chọn mua thiết bị cho phù hợp (thấu kính cận hay ống nối).
Một ưu điểm của ống nối là bạn có thể sử dụng với bất kỳ loại ống kính
nào. Nếu bạn mua một bộ, bạn có thể lắp hai ống nối. Nó sẽ giúp bạn có
được những tấm ảnh với độ phóng đại lớn hơn.
Nhược điểm duy nhất của ống nối là làm giảm sáng. Khi lắp ống nối, chất lượng quang học của ảnh sẽ giảm sút, hạn chế khả năng chụp ảnh trong điều kiện thiếu sáng. Vì thế khi sử dụng ống nối để chụp ảnh macro, bạn cần phải giảm tốc độ màn trập và tăng ISO để bù sáng. Nếu máy ảnh đặt ở chế độ phơi sáng tự động, nó sẽ tự động bù sáng cho bạn.
Sử dụng ống nối
Cách sử dụng ống nối hiệu quả nhất là đặt ống kính ở chế độ lấy nét bằng tay. Sử dụng vòng chỉnh nét trên ống kính để lấy nét vật thể.
Khi chụp cận cảnh, độ sâu của trường ảnh sẽ nông. Bạn cần phải tăng ISO để bù sáng cho ảnh, tạo ra một tấm ảnh có độ sâu trường ảnh phù hợp. Nếu chụp vật thể tĩnh, bạn nên dùng chân máy. Khi đó bạn có thể đặt mức ISO thấp để tăng chất lượng hình ảnh và không bị rung.
Nếu không dùng chân máy, khi bạn càng zoom vào vật thể thì độ rung càng cao. Bạn cần phải tăng tốc độ màn trập để chụp được hình ảnh sắc nét. Nên đặt tốc độ màn trập là 1/250 giây.
Vậy chủ đề ảnh nào dùng ống nối là thích hợp? Ống nối rất thích hợp khi chụp cận cảnh các loài hoa. Có nhiều nhiếp ảnh gia sử dụng ống nối để chụp ảnh đôi mắt người mẫu đang mở to.
Trong phần tiếp theo chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một thiết bị phụ trợ khác gọi là reverse lens macro.
Bài liên quan:
Lượng sáng có trong bức ảnh là kết quả của khẩu độ, tốc độ cửa trập và
tùy chỉnh ISO. Đây được goi là "giá trị phơi sáng" – "exposure value",
thường viết tắt là EV. Trong khi người mới chụp sẽ ít khi cân nhắc tới
thông số EV để phối hình, song bạn có thể tùy chỉnh thông số này từ mức
phơi sáng ban đầu do hệ thống đo sáng của máy ảnh tự chọn.
Hệ thống đo sáng trên máy ảnh thường mặc định coi rằng mỗi bức ảnh có độ sáng tương đương một tấm đo sáng màu xám: "18% xám". Do đó, cách sử dụng hệ thống đo sáng chính xác nhất là chỉnh mức bù phơi sáng về 0, hướng máy về phía tấm đo sáng màu xám (có được bán trên thị trường) và nhấn một nửa cò.
Sau đó, bỏ tấm đo sáng và hướng máy ảnh của bạn về khung hình rồi nhấn
cò để chụp. Bức ảnh của bạn sẽ được đo sáng chính xác nhất.
Song, trong nhiều trường hợp, người chụp sẽ không mang theo tấm đo sáng. Bạn sẽ phải làm gì trong trường hợp này?
Cách làm phổ biến nhất là thử tưởng tượng bức ảnh của bạn là một bức ảnh đen trắng. Sau đó tưởng tượng ra màu xám "trung bình" của bức ảnh này, giống như như bạn đem một viên than vẽ/bút chì miết đều lên bức ảnh cho tới khi tất cả các chi tiết biến mất. Bạn sẽ thu được một bức hình hoàn toàn là màu xám.
Câu hỏi giờ là: Màu xám này sẽ sáng/tối đến mức độ nào, và bạn làm cách nào để truyền tải thông tin này tới máy ảnh của mình?
Câu trả lời là: Màu xám trên càng tối thì bạn càng cần giảm mức EV trên máy ảnh. Màu xám càng sáng thì bạn càng cần tăng mức EV. Bằng cách giảm giá trị bù sáng, bạn sẽ chuẩn bị cho máy ảnh chụp một bức ảnh sáng hoặc tối hơn mức 18% xám.
Ví dụ:
- Một bức ảnh chụp gấu Bắc Cực trên nền tuyết:
Toàn bộ khung hình của bạn đều là màu trắng (rất sáng), do đó bạn phải tùy chỉnh mức EV lên một giá trị cộng (+) rất cao. Phần lớn các mẫu máy ảnh trên thị trường đều hỗ trợ mức bù EV +2. Hệ thống đo sáng sẽ tìm mức sáng gần như trắng và cửa trập sẽ được mở cho tới khi gần như toàn bộ khung hình là màu trắng.
Nếu bạn không chỉnh EV lên cao, chú gấu và nền tuyết của bạn sẽ có màu gần giống như màu xám 18%. Những người mới tập chụp ảnh và chưa biết chọn mức bù phơi sáng phù hợp thường chụp phải cảnh tuyết bị "bẩn" (ngả xám). Các mẫu DSLR bán chuyên cũng có chế độ chụp tuyết tự động tăng mức EV, giúp người dùng mới tập chụp ảnh có thể chụp được các bức ảnh tuyết đẹp hơn nhưng lại khiến họ không hiểu gì về bản chất của EV.
Tất cả mọi thứ đều có màu xám đen, do đó bạn phải chỉnh mức EV về thấp nhất (thông thường là -2 trên phần lớn các mẫu máy ảnh). Nếu bạn không tùy chỉnh như vậy, máy ảnh sẽ giữ cho cửa trập mở rất lâu cho tới khi ánh sáng vào đủ để tạo ra một bức ảnh có màu gần giống như xám 18%.
Những người mới chụp ảnh sẽ ít khi để ý tới vấn đề này. Họ sẽ ca ngợi khả năng thu lại các chi tiết trong vùng tối của máy ảnh. Song, bức ảnh sẽ gặp hiện tượng mờ. Cửa trập đã bị mở quá lâu và chắc chắn tay người chụp đã bị rung.
Trên đây là 2 ví dụ về 2 mức sáng tối đa và thấp nhất trong bức ảnh. Bức ảnh bạn chụp sẽ có độ sáng nằm giữa 2 khoảng này. Sau một quá trình luyện tập, bạn sẽ tự nhận biết được đâu là mức EV phù hợp nhất cho bức ảnh. Bạn sẽ tập được khả năng điều chỉnh lại mức EV phù hợp sau khi xem lại bức ảnh đã chụp. Một số mẫu máy ảnh còn hỗ trợ bracket (chụp nhiều bức hình với tùy chỉnh khác nhau). Khi bracket, bạn có thể chụp một bức ảnh tối hơn và một bức ảnh sáng hơn nhằm lựa chọn ra độ sáng phù hợp nhất.
Việc lựa chọn mức bù phơi sáng cho ảnh chụp là không đơn giản, do ánh
sáng chiếu trực tiếp vào máy ảnh sẽ tạo ra hiện tượng ngược sáng. Bạn có
thể gặp hiện tượng này khi mẫu của bạn đứng ngay trước mặt trời, đứng
trước một ánh đèn pha… Khi bạn chụp ảnh, tia sáng này sẽ khiến hệ thống
đo sáng nhận diện bức ảnh có khung cảnh sáng và đóng cửa trập quá sớm.
Trong trường hợp bạn muốn chụp ngược sáng (vật thể bị ngược sáng là chủ đề của bạn), bạn có thể bật đèn flash để làm rõ chi tiết cho mẫu vật, hoặc tăng mức EV một chút nhằm tăng chi tiết cho vùng ngược sáng. Nếu lựa chọn cách thứ 2, bạn có thể gặp một số vùng sáng trắng ở khu vực xung quanh nguồn sáng (mặt trời, đèn) trong khung hình.
Bạn có thể theo dõi lượng ánh sáng trên khung hình qua biểu đồ histogram. Màu đen được hiển thị phía bên trái, trắng bên phải và các màu xám ở giữa. Bạn sẽ cần điều chỉnh mức bù phơi sáng bằng cách đưa ánh sáng về đúng vị trí bạn cần: ví dụ, khi chụp đêm, bạn sẽ cần histogram hiển thị ánh sáng ở khu vực bên trái (màu đen) chứ không phải là bên phải. Khi histogram tập trung ở phía bên phải, bạn cũng có thể dễ dàng nhận ra khung hình của mình có vấn đề.
Trên rất nhiều mẫu máy ảnh, giá trị EV có thể không chính xác. Máy ảnh của bạn có thể chụp ra những bức ảnh sáng hơn hoặc tối hơn mong muốn. Do đó, hãy chủ động tùy chỉnh để tạo ra mức độ phù hợp. Cuối cùng, các model giá rẻ thường cho chất lượng ảnh tốt hơn một chút nếu tùy chỉnh mức bù sáng về -1/3 EV.
VnReview xin chia sẻ với các bạn 10 lời khuyên để nâng cao trình độ nhiếp ảnh qua bài viết của tác giả gốc Việt Olivier Duong trên trang Digital Photography School:
1. Luôn có máy ảnh trong túi
Đối với những người chụp ảnh không chuyên thì việc vác theo máy ảnh
DSLR "lê la" khắp mọi nơi sẽ khiến họ cảm thấy ái ngại vì cồng kềnh và
tương đối nặng. Càng đáng ngại hơn khi mang theo máy ảnh với dây đeo
lòng thòng vào những nơi như cửa hàng tạp phẩm để mua đồ.
Tuy nhiên, đối với những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp thì máy ảnh là một vật gần như bất ly thân. Một cảnh đẹp hoặc một sự việc mang tính thời sự có thể diễn ra bất cứ lúc nào, đòi hỏi người chụp phải có máy trên tay để tác nghiệp. Chẳng hạn như bức ảnh dưới đây được chụp khi nhiếp ảnh gia đang trên đường... đi mua bánh sandwich.
Nếu vác theo máy ảnh DSLR quá cồng kềnh thì người chụp nên trang bị cho
mình một chiếc máy ảnh du lịch hoặc thậm chí là một chiếc smartphone có
tích hợp camera để có thể bỏ túi mang đi khắp mọi nơi. Oliver Dương,
một nhiếp ảnh gia người Pháp gốc Việt chia sẻ rằng, việc luôn có máy
ảnh trong túi khiến anh không bao giờ nghĩ đến thuật ngữ "bấm máy" mà
chỉ nghĩ đến việc "ghi lại cuộc sống". Đây là một tấm ảnh được nhiếp ảnh
gia gốc Việt chụp trong bệnh viện khi thấy một phụ nữ đang chuẩn bị
khám thai.
Lời khuyên: Ảnh không phải lúc nào cũng chờ bạn. Hãy sử dụng một chiếc máy bỏ túi những lúc không thể mang DSLR đi theo.
2. Cảnh nền quan trọng không kém đối tượng
Khi chụp một tấm ảnh, người ta thường hướng sự tập trung vào đối tượng được chụp. Nhưng đối tượng rất hiếm khi đứng một mình mà thường phải có cảnh nền để "phối hợp". Khi nhìn qua kính ngắm và hướng máy ảnh về phía đối tượng, điều đầu tiên bạn cần làm là... đừng vội bấm máy. Hãy xem xét cảnh nền trước đã.
Cảnh nền sẽ tác động tới đối tượng theo hai cách: hoặc nó làm tôn đối tượng lên, hoặc nó khiến cho đối tượng bị nhạt nhòa. Đây chính là yếu tố nhiếp ảnh gia phải chú ý.
Trong hình minh họa ở trên, ông lão đang rất vui vẻ sau khi tán dóc với
người ngồi cạnh. Nhiếp ảnh gia chụp tấm ảnh này cho biết ban đầu anh ta
không định cho vào khuôn hình người đàn ông ngồi ở xa. Nhưng sau khi
người đàn ông đó nghiêng người ra phía sau và nhìn vào ông lão, nhiếp
ảnh gia đã ngay lập tức bấm máy. Chính người đàn ông ngồi bên cửa sổ với
ánh mắt hướng vào đối tượng đã giúp cho đối tượng trong ảnh được nổi
bật.
Lời
khuyên: Hãy chú ý đến cảnh nền, cũng như mọi màu sắc, đường nét. Bạn
phải phán đoán được cảnh nền sẽ ảnh hưởng tích cực hay tiêu cực đến đối
tượng.
3. Ánh sáng là tất cả
Nếu như con người giao tiếp với nhau bằng giọng nói thì nhà nhiếp ảnh giao tiếp với tấm ảnh thông qua ánh sáng. Vì thế, nếu bạn muốn trở thành một nhà nhiếp ảnh giỏi thì bạn cần phải "điều khiển" được ánh sáng trong tấm hình.
Bạn hãy quan sát ánh sáng tác động vào đối tượng như thế nào. Chẳng hạn như gương mặt của một người bừng sáng khi xem tivi, hoặc một phong cảnh chụp vào lúc chạng vạng. Kỹ năng chụp ảnh của bạn sẽ tiến triển dần nếu bạn biết cách tập trung chú ý vào ánh sáng. Trong tấm ảnh minh họa ở dưới, tác giả đã nhận ra bầu trời lúc đó có mây mù nhưng lại rất lý tưởng để cho ra đời một tấm ảnh đẹp, bởi vì ánh sáng lúc đó dịu nhẹ và các đám mây phản chiếu ánh sáng rất ấn tượng.
Lời khuyên: Hãy chú ý đến ánh sáng, chất lượng ánh sáng, những khoảng tối mà nó tạo ra, các hình dạng mà nó đem lại.
4. Coi công việc của bạn như rượu vang
Có thể từ trước đến nay bạn vẫn chưa hài lòng với những tấm ảnh mình chụp. Bạn nghĩ rằng tác phẩm xuất sắc nhất của mình sẽ được thực hiện... trong tương lai. Tuy nhiên, một lúc nào đấy bạn sẽ thấy tấm ảnh mình chụp trong quá khứ trở nên có giá trị. Trên thực tế, có rất nhiều người có những tấm ảnh giá trị mà họ không biết. Cho đến một ngày họ nhận ra giá trị của tấm ảnh khi con mắt nghệ thuật của họ trở nên lành nghề hơn.
Tấm hình minh họa ở trên được
tác giả người Pháp gốc Việt Olivier Duong chụp cách đây đã 10 năm. Lúc
đó anh mới cầm máy đi chụp và không nghĩ rằng sau này mình sẽ trở thành
một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp. Những tấm ảnh anh chụp 10 năm trước đã
bị lãng quên trong một thời gian dài. Cho đến một ngày khi xem lại những
bức ảnh thời mới chập chững vào nghề, anh mới nhận ra một vài tấm ảnh
rất có giá trị.
Lời khuyên: Ảnh cũng giống như rượu vang, càng để lâu càng ngon. Nhưng bạn sẽ phải đào bới để tìm lại chúng.
5. Chụp bằng trái tim
Đa phần những người cầm máy đều biết cách đặt khẩu độ, thiết lập ISO, biết cách làm chủ ánh sáng. Nhưng khi nhìn vào tấm ảnh của họ, bạn sẽ thấy chúng thiêu thiếu một cái gì đó. Chính là yếu tố "trái tim"! Họ đã không có được cảm xúc mãnh liệt khi chụp những tấm ảnh đó.
Nghệ thuật nhiếp ảnh không phải là ghi lại những gì đang diễn ra trên thế giới, mà đó là ghi lại cảm xúc ở trong tim người chụp. Người chụp phải thể hiện được cái tôi của mình trong tấm ảnh.
Lời khuyên: Bấm máy theo cảm xúc của bạn, bức ảnh sẽ sống động hơn
6. Đặt câu hỏi "Tại sao?"
Không phải ai đến với nhiếp ảnh cũng có chung mục đích. Có người muốn làm giàu, có người đến với nhiếp ảnh chỉ vì yêu thích, có người muốn nổi tiếng và có người chụp ảnh chỉ để ghi lại quá trình lớn lên của con trẻ.
Nếu bạn định trở thành một nhà nhiếp ảnh, hãy đặt câu hỏi "Tại sao?" Trả lời được câu hỏi này con đường của bạn sẽ trở nên rõ ràng. Câu hỏi "Tại sao?" cũng giống như bạn đặt một chiếc kính lúp trước nguồn sáng, nó sẽ giúp bạn tập trung và tìm được thứ mình cần rõ ràng hơn.
Trong tấm hình ở dưới, tác giả cho biết khi nhìn thấy người đàn ông này, anh đã hình dung người đàn ông giống như một vị anh hùng đang sẵn sàng cứu rỗi thế giới. Nhưng trên thực tế, đây chỉ là một người đàn ông đang trên đường ra bãi biển. Tác giả tấm ảnh cho biết lý do anh đến với nhiếp ảnh là để được hòa mình vào thế giới và được tưởng tượng.
Lời
khuyên: Tại sao bạn lại đến với nhiếp ảnh? Nhiếp ảnh có thực lôi cuốn
bạn? Hãy lựa chọn con đường bạn đi từ việc trả lời câu hỏi nói trên.
7. Bạn ít bị phụ thuộc vào thiết bị hơn bạn nghĩ
Đối với một nhiếp ảnh gia, thiết bị không phải là yếu tố quá quan trọng để có được một bức ảnh đẹp. Điều cốt yếu là óc thẩm mỹ và sự sáng tạo của người chụp. Gần như tất cả các tấm ảnh mình họa ở trên được chụp bằng máy ảnh bỏ túi. Thậm chí có những tấm ảnh tác giả đã chụp bằng điện thoại.
Nhiếp ảnh cũng giống như trò chơi xếp hình. Mặc dù bị giới hạn bởi các
miếng ghép nhưng với sự sáng tạo người ta có thể tạo ra một tác phẩm đẹp
đẽ. Một hình ảnh so sánh khác: nếu con người đã có sẵn đôi cánh thì sẽ
chẳng bao giờ phát minh ra máy bay.
Lời khuyên: Dù bạn sở hữu loại máy ảnh gì, thì hãy sử dụng nó một cách sáng tạo. Nếu bạn được "trang bị đến tận răng", bạn sẽ không thể nghĩ được điều gì.
8. Đừng đòi hỏi sự hoàn hảo trong kỹ thuật
Có thể khi học về nhiếp ảnh bạn được dạy làm cách nào để có độ phơi sáng chuẩn xác, làm cách nào để lấy nét, để có độ sâu của trường ảnh v.v... Tuy nhiên, bạn có biết rằng những tấm ảnh mang tính biểu tượng nhất thế giới lại được chụp với kỹ thuật không hoàn hảo. Chẳng hạn như tấm ảnh quân Đồng minh đổ bộ lên bãi biển Normandy năm 1944 được chụp bởi nhiếp ảnh gia Robert Capa có những hình ảnh rất mờ, hay như tấm ảnh Alberto Korda chụp Che Guevara trên một nền trời màu trắng.
Đôi khi chất lượng nghệ thuật của một tấm ảnh lại khỏa lấp sự không
hoàn hảo trong kỹ thuật chụp, cho nên đừng quá cầu kỳ khắt khe với kỹ
thuật. Người Nhật có một khái niệm là "Wabi sabi" có nghĩa là "Vẻ đẹp
nằm trong sự không hoàn hảo".
Lời khuyên: Đừng quá quan tâm đến sự hoàn hảo trong kỹ thuật, hãy tập trung vào cảm xúc.
9. Hãy nghĩ đến việc tạo ra tấm ảnh, chứ không phải là chụp ảnh đơn thuần
Nếu bạn muốn trở thành một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, bạn cần phải thực hiện một bước chuyển đổi từ "Chụp ảnh" sang "Tạo ra tác phẩm nhiếp ảnh". Khi đưa máy ảnh lên để chụp, bạn cần trả lời câu hỏi: "Bạn sẽ tạo ra một tấm ảnh là bản sao của những gì diễn ra trước ống kính?" hay là "Những gì ở trước ống kính là điểm khởi đầu để giao tiếp với tâm hồn bạn?".
"Chụp ảnh" là thuật ngữ dành cho những người sở hữu máy ảnh. Còn các nhiếp ảnh gia, họ sẽ "tạo ra tấm ảnh".
Tấm ảnh trên được nhiếp ảnh gia Olivier Duong thực hiện khi đang ngồi
trong quán cafe. Anh chợt nhìn thấy tà váy này bay phấp phới trước mặt.
Trong 1 giây, Olivier đã tưởng tượng mình đang ở trên thiên đường và
ngắm nhìn một thiên thần trước mặt. Tấm ảnh này đã cho thấy những rung
động của Olivier chứ không phải là tấm ảnh chụp một tà váy.
Lời khuyên: hãy nghĩ như một họa sỹ. Hãy tạo ra thứ gì đó thay vì ghi lại nó.
10. Làm cho tấm ảnh của bạn đọng lại trong tâm trí người xem
Bạn đã bao giờ xem một clip tuyên truyền về an toàn giao thông trên truyền hình? Trong clip một chiếc ô tô rất đẹp xuất hiện cùng với nét mặt tươi vui của những người ngồi trong xe. Chiếc xe lăn bánh trên những con phố nên thơ với hai hàng cây xanh mát. Người xem sẽ có cảm nghĩ "ôi cuộc sống thật là tươi đẹp". Nhưng rồi đùng một cái chiếc xe gặp tai nạn. Clip này gây ấn tượng mạnh với người xem bởi các nhà làm phim đã dành nhiều thời gian để tạo dựng nên một hình mẫu tươi đẹp rồi phá bỏ nó.
Trong nhiếp ảnh bạn cũng có thể làm giống như vậy, tức là tạo ra một sự phá cách trong tấm ảnh để gây ấn tượng mạnh với người xem. Chẳng hạn như ở tấm hình chụp các cây cọ dưới đây. Cây cọ thì không xa lạ gì với mọi người. Để tạo ấn tượng, tác giả của bức ảnh đã không chụp cây cọ từ ngọn đến gốc mà lợi dụng bóng đổ của cây cọ phía sau lưng che đi phần gốc 3 cây cọ ở phía trước ống kính. Thay vì cho mọi người xem gốc cây thì tác giả đã thay thế bằng bóng cây. Bố cục của tấm ảnh nhìn đơn giản mà rất ấn tượng.
Lời khuyên: Đoán trước người xem trông đợi gì ở bức ảnh, rồi phá cách.
Trước khi bắt đầu, bạn cần phải lưu ý rằng kỹ thuật "cứu" ảnh thiếu sáng (under-exposed) bằng Adobe Lightroom chỉ là một biện pháp tình thế nhằm cứu các bức ảnh mà bạn khó có thể chụp lại được. Khi chụp ảnh, hãy luôn luôn để ý tới biểu đồ sáng của bạn khi chụp ảnh và đừng quá ỷ lại vào vào Lightroom hay Photoshop.
Lưu ý rằng bạn không cần phải cố gắng tạo ra một sản phẩm hoàn mĩ bằng cách cố gắng "cứu" bức ảnh đến hết mức có thể. Có những phần trong bức ảnh có thể "cứu" được, trong khi những phần khác có thể là không thể cứu được. Trong nhiều trường hợp, bạn phải chấp nhận điều này. Ít nhất, bạn đã không bị mất hoàn toàn bức ảnh của mình
Sau đây là các bước cơ bản để "cứu" ảnh bị thiếu sáng.
1. Điều chỉnh mức phơi sáng của bức ảnh
Lightroom cung cấp rất nhiều các thanh trượt, ví dụ như thanh trượt điều chỉnh nhiệt độ màu hoặc chỉnh độ tương phản. Tuy vậy, tùy chỉnh mà bạn cần chú ý nhất trong trường hợp này là thanh điều chỉnh độ phơi sáng - Exposure.
Trong trường hợp bạn chụp ảnh bị quá sáng (over-expose), hãy thử kéo thanh Exposure xuống.
2. Khử nhiễu
Một trong những vấn đề mà các bức ảnh thiếu sáng gặp phải là nhiễu. Tất cả các bức ảnh RAW đều có nhiễu, song các bức ảnh có độ sáng không chuẩn hoặc chụp với ISO cao sẽ bị nhiễu trầm trọng hơn. Nhằm phát hiện ra nhiễu, bạn có thể tìm các vùng có bóng, ví dụ như khi chụp chân dung, bạn có thể sẽ tìm thấy nhiễu trên phần cổ hoặc trong vùng tóc của người mẫu.
3. Hoàn thiện
Cuối cùng, bạn có thể sử dụng Photoshop để hoàn thiện bức ảnh của mình. Bạn có thể thêm độ tương phản, chỉnh sửa độ bão hòa màu, crop lại ảnh, thêm vignette... Khi nhìn vào bức ảnh hoàn thiện, bạn khó có thể tưởng tượng được rằng ban đầu đây là một bức ảnh tối.
Có 3 kỹ thuật bổ trợ mà bạn phải ghi nhớ khi sử dụng Lightroom:
- "Sao chép" các phần ảnh không bị lỗi sang phần bị lỗi.
- Cân nhắc sử dụng Graduated Filter và Adjustment Brushes.
- Chuyển sang ảnh đen trắng.
Khi bạn chụp thiếu sáng trầm trọng, sau khi tùy chỉnh ảnh sẽ bị nhiễu. Trong các vùng tối nhất, khi bạn cố gắng "cứu" ảnh, bạn sẽ sớm nhận ra rằng các vùng này không có dữ liệu nào để cứu, và bạn thậm chí sẽ làm vỡ điểm ảnh trên các vùng nhiễu. Điều này có thể trở nên trầm trọng với ảnh chụp ở ISO cao.
Lê Hoàng
Theo IHeartFaces và Digital Photography School
Hướng dẫn chụp ảnh cận cảnh - Phần I
Thứ Hai, ngày 07/04/2014 17:45 GMT +7
Chụp
vật thể ở cự ly gần là một chủ đề yêu thích của nhiều người cầm máy.
Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm được tinh thần và phương pháp chụp ảnh
cận. Đây là bài đầu tiên trong số 4 bài hướng dẫn về chụp ảnh cận cảnh
(close-up) và chụp cực gần (macro) mà VnReview sẽ lần lượt giới thiệu
với các bạn qua loạt bài của trang Digital Photography School. Trên thị trường, các ống kính macro có giá thành khá đắt, rất ít người có đủ khả năng tài chính để mua. Vì thế tác giả bài viết này sẽ hướng dẫn bạn một số cách thức chụp ảnh cận cảnh và chụp macro với chi phí thấp. Nhưng trước tiên hãy cùng tìm hiểu thế nào là chụp cận cảnh, thế nào là chụp macro.
Chụp macro (chụp cực gần)
Là thể loại ảnh mà vật thể ở ngoài đời nhỏ hơn nhiều hoặc bằng kích thước vật thể trên ảnh. Nói một cách khác, vật thể trên ảnh được phóng đại từ tỷ lệ 1:1 tới 25:1 so với vật thật. Để có kích thước phóng đại như vậy, bạn cần phải có một ống kính macro. Nhưng nếu máy ảnh của bạn chỉ lắp ống kính thông thường, bạn vẫn có thể chụp macro bằng cách mua extension tubes và reversed lens. (Hai thiết bị này sẽ được giới thiệu cụ thể ở bài hướng dẫn số 2).
Chụp close-up (chụp cận cảnh)
Theo định nghĩa của tôi, chụp cận cảnh là kiểu chụp mà bạn lắp thiết bị phụ trợ để ống kính máy ảnh của bạn có thể chụp được vật thể ở cự ly gần hơn. Tất nhiên là cự ly này sẽ không thể gần bằng chụp macro.
Chụp cận cảnh là thể loại mà bạn có thể tạo ra được nhiều bức ảnh đẹp nhất so với các thể loại chụp khác. Bạn có thể chụp hoa, chụp chân dung và các vật thể. Cự ly gần của cận cảnh cho phép bạn tạo ra những bức ảnh gây ấn tượng mạnh, nhưng không quá gần để khiến bạn gặp phải những vấn đề về "độ sâu của trường ảnh" (DOF – những người chụp ảnh Việt Nam thường gọi là "đóp" hay "đốp").
Thấu kính cận giúp thu hẹp khoảng cách mà ống kính của bạn hướng vào vật thể, giúp bạn chụp được vật thể gần hơn với độ phóng đại lớn hơn ống kính thường.
Có 2 loại thấu kính cận:
Thấu kính cận đơn
Đôi khi bạn có thể mua được thiết bị này với giá rất rẻ ở các cửa hàng máy ảnh hoặc trên Amazon và eBay. Họ có thể bán theo bộ, vì thế bạn có thể lắp nhiều thấu kính để tăng độ phóng đại.
Thấu kính cận đơn được cấu tạo bởi một thấu kính quang học nên giá thành của nó không cao, phù hợp với những người túi tiền eo hẹp. Đương nhiên, chất lượng hình ảnh sẽ không hoàn mỹ. Nó thiếu độ sắc nét và lệch màu. Điều này càng rõ rệt hơn nếu chụp với khẩu độ lớn.
Thấu kính cận đôi
Được cấu tạo bởi 2 thấu kính, thấu kính thứ hai khắc phục những sai lệch ở thấu kính thứ nhất. Vì thế nó cho ra những bức ảnh chất lượng xuất sắc. Thấu kính Canon 500D ở hình minh họa phía trên chính là một thấu kính cận đôi.
Nhược điểm của thấu kính cận đôi chính là giá thành cao và không có sẵn hàng. Canon là hãng duy nhất chế tạo thấu kính cận đôi. Nhiều khi bạn không thể mua trực tiếp thấu kính 250D và 500D ở cửa hàng, mà bạn phải đặt hàng bên Nhật và chờ một thời gian.
Cũng giống như kính lọc, thấu kính cận có thể lắp vào máy ảnh của bất cứ hãng nào. Chỉ cần bạn mua đúng kích cỡ với ống kính máy ảnh là lắp được.
Hãng Nikon cũng đã từng sản xuất thấu kính cận, nhưng bây giờ họ đã ngừng sản xuất. Bạn chỉ có thể mua các thấu kính của Nikon ở dạng second-hand. Trong khi đó, hãng Raynox thậm chí còn sản xuất ra thấu kính cận 3 lớp. Thấu kính này đi kèm với một ngàm giữ (snap-on mount). Vặn thấu kính vào trong ngàm, rồi gắn ngàm với ống kính từ 52 – 67mm. Thấu kính của Raynox có giá thành khá dễ chịu trong khi cho ra chất lượng hình ảnh tương đối tốt.
Sử dụng thấu kính cận
Vận hành thấu kính cận rất dễ. Bạn chỉ việc vặn chặt vào phía trước ống kính máy ảnh là có thể sử dụng được. Lúc này máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh độ phơi sáng và lấy nét.
Để đạt được độ phóng đại tối đa, bạn hãy thực hiện lấy nét bằng tay. Điều chỉnh ống kính để thu hẹp khoảng cách lấy nét. Di chuyển máy ảnh vào gần vật thể cho đến khi vật thể nằm trong vùng rõ nét của ảnh.
Các thấu kính cận sẽ làm việc hiệu quả hơn nếu sử dụng chung với ống kính tele. Khoảng cách ngắm (tiêu cự) càng xa thì độ phóng đại càng lớn.
Tôi thường sử dụng thấu kính cận để chụp ảnh theo các chủ đề:
Dùng thấu kính cận để chụp ảnh thực phẩm và đồ ăn cũng rất tuyệt.
Trong bài hướng dẫn số 2 chúng ta sẽ đề cập đến extension tubes. Tác
giả sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng và cho lời khuyên về các loại
extension tubes nên mua.
Hướng dẫn chụp ảnh cận cảnh - Phần II
Thứ Sáu, ngày 11/04/2014 09:22 GMT +7
Trong phần 1
các bạn đã được giới thiệu sơ lược về chụp cận cảnh và chụp macro, cũng
như những thiết bị phụ trợ cho máy ảnh để chụp cận cảnh. Trong phần 2
này, VnReview sẽ cùng các bạn tìm hiểu về Extention Tube (ống nối) qua
bài viết trên trang Digital Photography School. Extention Tube (ống nối) là một thiết bị nối giữa thân máy và ống kính. Nó có công dụng kéo dài bộ phận ống kính máy ảnh. Vì chỉ có công dụng kéo dài ống kính nên ống nối không có thấu kính. Ống nối đẩy ống kính ra xa thân máy nhưng lại tiến gần hơn tới vật thể, giúp tăng độ phóng đại của vật thể khi chụp cận cảnh.
Có hai loại ống nối mà bạn có thể mua:
- Loại ống nối không có hệ thống chân điện tử kết nối giữa thân máy và ống kính. Với loại ống nối này, người chụp chỉ có thể lấy nét cũng như điều chỉnh khẩu độ thủ công trên ống kính. Giá thành của nó tương đối rẻ.
- Loại ống nối thứ hai có hệ thống chân điện tử kết nối giữa thân máy và ống kính. Các thiết lập về khẩu độ được điều chỉnh trên thân máy. Các chế độ về phơi sáng và lấy nét cũng đều được thực hiện tự động (mặc dù khi chụp cận cảnh điều chỉnh bằng tay sẽ dễ hơn).
Nếu bạn tìm trên Amazon và eBay, bạn có thể thấy có rất nhiều mẫu ống nối giá rẻ. Nếu túi tiền của bạn có hạn thì chúng là sự lựa chọn tốt. Tuy nhiên nếu có khả năng, bạn hãy mua loại ống nối thứ hai.
Các hãng Nikon, Canon và Olympus đều sản xuất ống nối riêng cho thiết bị của mình. Sony thì không chế tạo ống nối, nhưng bạn có thể mua ống dành cho máy Sony từ các hãng thứ ba như Kenko và Vivitar. Hai hãng trên cũng sản xuất ống nối cho máy Nikon và Canon. Riêng trường hợp của Pentax thì khá kỳ quặc. Ống nối của hãng này bán trên mạng còn đắt hơn cả ống macro!
Các ống nối hoạt động hiệu quả nhất với ống kính tiêu cự ngắn và trung bình. Dùng với ống tele hiệu quả sẽ giảm đi. Điều này trái ngược hẳn với các thấu kính cận khi chúng rất phù hợp với ống tele (đã giới thiệu ở phần 1). Tùy thuộc vào cự ly mà bạn muốn chụp vật thể, chụp gần hay cực gần, thì bạn chọn mua thiết bị cho phù hợp (thấu kính cận hay ống nối).
Nhược điểm duy nhất của ống nối là làm giảm sáng. Khi lắp ống nối, chất lượng quang học của ảnh sẽ giảm sút, hạn chế khả năng chụp ảnh trong điều kiện thiếu sáng. Vì thế khi sử dụng ống nối để chụp ảnh macro, bạn cần phải giảm tốc độ màn trập và tăng ISO để bù sáng. Nếu máy ảnh đặt ở chế độ phơi sáng tự động, nó sẽ tự động bù sáng cho bạn.
Sử dụng ống nối
Cách sử dụng ống nối hiệu quả nhất là đặt ống kính ở chế độ lấy nét bằng tay. Sử dụng vòng chỉnh nét trên ống kính để lấy nét vật thể.
Khi chụp cận cảnh, độ sâu của trường ảnh sẽ nông. Bạn cần phải tăng ISO để bù sáng cho ảnh, tạo ra một tấm ảnh có độ sâu trường ảnh phù hợp. Nếu chụp vật thể tĩnh, bạn nên dùng chân máy. Khi đó bạn có thể đặt mức ISO thấp để tăng chất lượng hình ảnh và không bị rung.
Nếu không dùng chân máy, khi bạn càng zoom vào vật thể thì độ rung càng cao. Bạn cần phải tăng tốc độ màn trập để chụp được hình ảnh sắc nét. Nên đặt tốc độ màn trập là 1/250 giây.
Vậy chủ đề ảnh nào dùng ống nối là thích hợp? Ống nối rất thích hợp khi chụp cận cảnh các loài hoa. Có nhiều nhiếp ảnh gia sử dụng ống nối để chụp ảnh đôi mắt người mẫu đang mở to.
Bài liên quan:
Đăng Khoa
Chọn giá trị phơi sáng cho ảnh chụp
Thứ Hai, ngày 28/04/2014 06:30 GMT +7
Trong một số điều kiện chụp, máy ảnh của bạn sẽ đo sáng sai. Bạn đã biết cách lựa chọn giá trị phơi sáng EV hay chưa? Hệ thống đo sáng trên máy ảnh thường mặc định coi rằng mỗi bức ảnh có độ sáng tương đương một tấm đo sáng màu xám: "18% xám". Do đó, cách sử dụng hệ thống đo sáng chính xác nhất là chỉnh mức bù phơi sáng về 0, hướng máy về phía tấm đo sáng màu xám (có được bán trên thị trường) và nhấn một nửa cò.
Song, trong nhiều trường hợp, người chụp sẽ không mang theo tấm đo sáng. Bạn sẽ phải làm gì trong trường hợp này?
Cách làm phổ biến nhất là thử tưởng tượng bức ảnh của bạn là một bức ảnh đen trắng. Sau đó tưởng tượng ra màu xám "trung bình" của bức ảnh này, giống như như bạn đem một viên than vẽ/bút chì miết đều lên bức ảnh cho tới khi tất cả các chi tiết biến mất. Bạn sẽ thu được một bức hình hoàn toàn là màu xám.
Câu hỏi giờ là: Màu xám này sẽ sáng/tối đến mức độ nào, và bạn làm cách nào để truyền tải thông tin này tới máy ảnh của mình?
Câu trả lời là: Màu xám trên càng tối thì bạn càng cần giảm mức EV trên máy ảnh. Màu xám càng sáng thì bạn càng cần tăng mức EV. Bằng cách giảm giá trị bù sáng, bạn sẽ chuẩn bị cho máy ảnh chụp một bức ảnh sáng hoặc tối hơn mức 18% xám.
Ví dụ:
- Một bức ảnh chụp gấu Bắc Cực trên nền tuyết:
Toàn bộ khung hình của bạn đều là màu trắng (rất sáng), do đó bạn phải tùy chỉnh mức EV lên một giá trị cộng (+) rất cao. Phần lớn các mẫu máy ảnh trên thị trường đều hỗ trợ mức bù EV +2. Hệ thống đo sáng sẽ tìm mức sáng gần như trắng và cửa trập sẽ được mở cho tới khi gần như toàn bộ khung hình là màu trắng.
Nếu bạn không chỉnh EV lên cao, chú gấu và nền tuyết của bạn sẽ có màu gần giống như màu xám 18%. Những người mới tập chụp ảnh và chưa biết chọn mức bù phơi sáng phù hợp thường chụp phải cảnh tuyết bị "bẩn" (ngả xám). Các mẫu DSLR bán chuyên cũng có chế độ chụp tuyết tự động tăng mức EV, giúp người dùng mới tập chụp ảnh có thể chụp được các bức ảnh tuyết đẹp hơn nhưng lại khiến họ không hiểu gì về bản chất của EV.
EV giữ nguyên ở mức 0
EV +2
- Một bức ảnh chụp người mặc vét xám đen lúc hoàng hôn :Tất cả mọi thứ đều có màu xám đen, do đó bạn phải chỉnh mức EV về thấp nhất (thông thường là -2 trên phần lớn các mẫu máy ảnh). Nếu bạn không tùy chỉnh như vậy, máy ảnh sẽ giữ cho cửa trập mở rất lâu cho tới khi ánh sáng vào đủ để tạo ra một bức ảnh có màu gần giống như xám 18%.
Những người mới chụp ảnh sẽ ít khi để ý tới vấn đề này. Họ sẽ ca ngợi khả năng thu lại các chi tiết trong vùng tối của máy ảnh. Song, bức ảnh sẽ gặp hiện tượng mờ. Cửa trập đã bị mở quá lâu và chắc chắn tay người chụp đã bị rung.
Trên đây là 2 ví dụ về 2 mức sáng tối đa và thấp nhất trong bức ảnh. Bức ảnh bạn chụp sẽ có độ sáng nằm giữa 2 khoảng này. Sau một quá trình luyện tập, bạn sẽ tự nhận biết được đâu là mức EV phù hợp nhất cho bức ảnh. Bạn sẽ tập được khả năng điều chỉnh lại mức EV phù hợp sau khi xem lại bức ảnh đã chụp. Một số mẫu máy ảnh còn hỗ trợ bracket (chụp nhiều bức hình với tùy chỉnh khác nhau). Khi bracket, bạn có thể chụp một bức ảnh tối hơn và một bức ảnh sáng hơn nhằm lựa chọn ra độ sáng phù hợp nhất.
Trong trường hợp bạn muốn chụp ngược sáng (vật thể bị ngược sáng là chủ đề của bạn), bạn có thể bật đèn flash để làm rõ chi tiết cho mẫu vật, hoặc tăng mức EV một chút nhằm tăng chi tiết cho vùng ngược sáng. Nếu lựa chọn cách thứ 2, bạn có thể gặp một số vùng sáng trắng ở khu vực xung quanh nguồn sáng (mặt trời, đèn) trong khung hình.
Bạn có thể theo dõi lượng ánh sáng trên khung hình qua biểu đồ histogram. Màu đen được hiển thị phía bên trái, trắng bên phải và các màu xám ở giữa. Bạn sẽ cần điều chỉnh mức bù phơi sáng bằng cách đưa ánh sáng về đúng vị trí bạn cần: ví dụ, khi chụp đêm, bạn sẽ cần histogram hiển thị ánh sáng ở khu vực bên trái (màu đen) chứ không phải là bên phải. Khi histogram tập trung ở phía bên phải, bạn cũng có thể dễ dàng nhận ra khung hình của mình có vấn đề.
Histogram trên Nikon D90
Thực tế, tấm đo sáng màu xám là một công cụ cực kì hữu hiệu. Song, bạn
cũng không cần phải luôn mang theo công cụ này: bạn có thể nhìn xung
quanh để tìm ra khu vực có mức sáng là 18% xám. Ví dụ, bạn có thể sử
dụng các vườn cỏ làm mức tham chiếu 18% xám. Chỉ cần chỉnh EV về 0,
hướng máy ảnh về thảm cỏ và chụp thử một bức ảnh là bạn có thể tìm được
tùy chỉnh phù hợp.Trên rất nhiều mẫu máy ảnh, giá trị EV có thể không chính xác. Máy ảnh của bạn có thể chụp ra những bức ảnh sáng hơn hoặc tối hơn mong muốn. Do đó, hãy chủ động tùy chỉnh để tạo ra mức độ phù hợp. Cuối cùng, các model giá rẻ thường cho chất lượng ảnh tốt hơn một chút nếu tùy chỉnh mức bù sáng về -1/3 EV.
Gia Cường
10 lời khuyên giúp bạn nâng "trình" nhiếp ảnh
Thứ Bẩy, ngày 17/05/2014 17:30 GMT +7
Để
chụp được những tấm ảnh đẹp thì ngoài niềm say mê nhiếp ảnh, người chụp
còn cần phải có những kỹ năng và sự trải nghiệm khi bấm máy. VnReview xin chia sẻ với các bạn 10 lời khuyên để nâng cao trình độ nhiếp ảnh qua bài viết của tác giả gốc Việt Olivier Duong trên trang Digital Photography School:
1. Luôn có máy ảnh trong túi
Tuy nhiên, đối với những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp thì máy ảnh là một vật gần như bất ly thân. Một cảnh đẹp hoặc một sự việc mang tính thời sự có thể diễn ra bất cứ lúc nào, đòi hỏi người chụp phải có máy trên tay để tác nghiệp. Chẳng hạn như bức ảnh dưới đây được chụp khi nhiếp ảnh gia đang trên đường... đi mua bánh sandwich.
2. Cảnh nền quan trọng không kém đối tượng
Khi chụp một tấm ảnh, người ta thường hướng sự tập trung vào đối tượng được chụp. Nhưng đối tượng rất hiếm khi đứng một mình mà thường phải có cảnh nền để "phối hợp". Khi nhìn qua kính ngắm và hướng máy ảnh về phía đối tượng, điều đầu tiên bạn cần làm là... đừng vội bấm máy. Hãy xem xét cảnh nền trước đã.
Cảnh nền sẽ tác động tới đối tượng theo hai cách: hoặc nó làm tôn đối tượng lên, hoặc nó khiến cho đối tượng bị nhạt nhòa. Đây chính là yếu tố nhiếp ảnh gia phải chú ý.
3. Ánh sáng là tất cả
Nếu như con người giao tiếp với nhau bằng giọng nói thì nhà nhiếp ảnh giao tiếp với tấm ảnh thông qua ánh sáng. Vì thế, nếu bạn muốn trở thành một nhà nhiếp ảnh giỏi thì bạn cần phải "điều khiển" được ánh sáng trong tấm hình.
Bạn hãy quan sát ánh sáng tác động vào đối tượng như thế nào. Chẳng hạn như gương mặt của một người bừng sáng khi xem tivi, hoặc một phong cảnh chụp vào lúc chạng vạng. Kỹ năng chụp ảnh của bạn sẽ tiến triển dần nếu bạn biết cách tập trung chú ý vào ánh sáng. Trong tấm ảnh minh họa ở dưới, tác giả đã nhận ra bầu trời lúc đó có mây mù nhưng lại rất lý tưởng để cho ra đời một tấm ảnh đẹp, bởi vì ánh sáng lúc đó dịu nhẹ và các đám mây phản chiếu ánh sáng rất ấn tượng.
4. Coi công việc của bạn như rượu vang
Có thể từ trước đến nay bạn vẫn chưa hài lòng với những tấm ảnh mình chụp. Bạn nghĩ rằng tác phẩm xuất sắc nhất của mình sẽ được thực hiện... trong tương lai. Tuy nhiên, một lúc nào đấy bạn sẽ thấy tấm ảnh mình chụp trong quá khứ trở nên có giá trị. Trên thực tế, có rất nhiều người có những tấm ảnh giá trị mà họ không biết. Cho đến một ngày họ nhận ra giá trị của tấm ảnh khi con mắt nghệ thuật của họ trở nên lành nghề hơn.
Lời khuyên: Ảnh cũng giống như rượu vang, càng để lâu càng ngon. Nhưng bạn sẽ phải đào bới để tìm lại chúng.
5. Chụp bằng trái tim
Đa phần những người cầm máy đều biết cách đặt khẩu độ, thiết lập ISO, biết cách làm chủ ánh sáng. Nhưng khi nhìn vào tấm ảnh của họ, bạn sẽ thấy chúng thiêu thiếu một cái gì đó. Chính là yếu tố "trái tim"! Họ đã không có được cảm xúc mãnh liệt khi chụp những tấm ảnh đó.
Nghệ thuật nhiếp ảnh không phải là ghi lại những gì đang diễn ra trên thế giới, mà đó là ghi lại cảm xúc ở trong tim người chụp. Người chụp phải thể hiện được cái tôi của mình trong tấm ảnh.
Hình minh họa ở dưới được chụp lúc tác giả đang cảm thấy rất thất vọng
Còn tấm hình này thì đã có sự lạc quan hơn
Tấm hình này tác giả đã cho chúng ta cảm nhận được tinh thần gia đình
6. Đặt câu hỏi "Tại sao?"
Không phải ai đến với nhiếp ảnh cũng có chung mục đích. Có người muốn làm giàu, có người đến với nhiếp ảnh chỉ vì yêu thích, có người muốn nổi tiếng và có người chụp ảnh chỉ để ghi lại quá trình lớn lên của con trẻ.
Nếu bạn định trở thành một nhà nhiếp ảnh, hãy đặt câu hỏi "Tại sao?" Trả lời được câu hỏi này con đường của bạn sẽ trở nên rõ ràng. Câu hỏi "Tại sao?" cũng giống như bạn đặt một chiếc kính lúp trước nguồn sáng, nó sẽ giúp bạn tập trung và tìm được thứ mình cần rõ ràng hơn.
Trong tấm hình ở dưới, tác giả cho biết khi nhìn thấy người đàn ông này, anh đã hình dung người đàn ông giống như một vị anh hùng đang sẵn sàng cứu rỗi thế giới. Nhưng trên thực tế, đây chỉ là một người đàn ông đang trên đường ra bãi biển. Tác giả tấm ảnh cho biết lý do anh đến với nhiếp ảnh là để được hòa mình vào thế giới và được tưởng tượng.
7. Bạn ít bị phụ thuộc vào thiết bị hơn bạn nghĩ
Đối với một nhiếp ảnh gia, thiết bị không phải là yếu tố quá quan trọng để có được một bức ảnh đẹp. Điều cốt yếu là óc thẩm mỹ và sự sáng tạo của người chụp. Gần như tất cả các tấm ảnh mình họa ở trên được chụp bằng máy ảnh bỏ túi. Thậm chí có những tấm ảnh tác giả đã chụp bằng điện thoại.
Lời khuyên: Dù bạn sở hữu loại máy ảnh gì, thì hãy sử dụng nó một cách sáng tạo. Nếu bạn được "trang bị đến tận răng", bạn sẽ không thể nghĩ được điều gì.
8. Đừng đòi hỏi sự hoàn hảo trong kỹ thuật
Có thể khi học về nhiếp ảnh bạn được dạy làm cách nào để có độ phơi sáng chuẩn xác, làm cách nào để lấy nét, để có độ sâu của trường ảnh v.v... Tuy nhiên, bạn có biết rằng những tấm ảnh mang tính biểu tượng nhất thế giới lại được chụp với kỹ thuật không hoàn hảo. Chẳng hạn như tấm ảnh quân Đồng minh đổ bộ lên bãi biển Normandy năm 1944 được chụp bởi nhiếp ảnh gia Robert Capa có những hình ảnh rất mờ, hay như tấm ảnh Alberto Korda chụp Che Guevara trên một nền trời màu trắng.
Lời khuyên: Đừng quá quan tâm đến sự hoàn hảo trong kỹ thuật, hãy tập trung vào cảm xúc.
9. Hãy nghĩ đến việc tạo ra tấm ảnh, chứ không phải là chụp ảnh đơn thuần
Nếu bạn muốn trở thành một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, bạn cần phải thực hiện một bước chuyển đổi từ "Chụp ảnh" sang "Tạo ra tác phẩm nhiếp ảnh". Khi đưa máy ảnh lên để chụp, bạn cần trả lời câu hỏi: "Bạn sẽ tạo ra một tấm ảnh là bản sao của những gì diễn ra trước ống kính?" hay là "Những gì ở trước ống kính là điểm khởi đầu để giao tiếp với tâm hồn bạn?".
"Chụp ảnh" là thuật ngữ dành cho những người sở hữu máy ảnh. Còn các nhiếp ảnh gia, họ sẽ "tạo ra tấm ảnh".
Lời khuyên: hãy nghĩ như một họa sỹ. Hãy tạo ra thứ gì đó thay vì ghi lại nó.
10. Làm cho tấm ảnh của bạn đọng lại trong tâm trí người xem
Bạn đã bao giờ xem một clip tuyên truyền về an toàn giao thông trên truyền hình? Trong clip một chiếc ô tô rất đẹp xuất hiện cùng với nét mặt tươi vui của những người ngồi trong xe. Chiếc xe lăn bánh trên những con phố nên thơ với hai hàng cây xanh mát. Người xem sẽ có cảm nghĩ "ôi cuộc sống thật là tươi đẹp". Nhưng rồi đùng một cái chiếc xe gặp tai nạn. Clip này gây ấn tượng mạnh với người xem bởi các nhà làm phim đã dành nhiều thời gian để tạo dựng nên một hình mẫu tươi đẹp rồi phá bỏ nó.
Trong nhiếp ảnh bạn cũng có thể làm giống như vậy, tức là tạo ra một sự phá cách trong tấm ảnh để gây ấn tượng mạnh với người xem. Chẳng hạn như ở tấm hình chụp các cây cọ dưới đây. Cây cọ thì không xa lạ gì với mọi người. Để tạo ấn tượng, tác giả của bức ảnh đã không chụp cây cọ từ ngọn đến gốc mà lợi dụng bóng đổ của cây cọ phía sau lưng che đi phần gốc 3 cây cọ ở phía trước ống kính. Thay vì cho mọi người xem gốc cây thì tác giả đã thay thế bằng bóng cây. Bố cục của tấm ảnh nhìn đơn giản mà rất ấn tượng.
Đăng Khoa
No comments:
Post a Comment